Cuando aporte la oficialidá, Asturies verá la reconocencia de la so identidá acullá de la puramente idiomática. Tendrá los drechos llingüísticos d’una nacionalidá hestórica, la más antigua, nel conxuntu del Estáu. Esti camín llargu y enllenu d’estorbises finará na autoconocencia completa de la realidá del pueblu asturianu. Pondrá igua a los llaceriosos escaezos y amenorgamientos cadecíos pol país a lo llargo de tantes y tantes décades. Ello, si ye con conteníu y nun ye balera.
Na democracia española d’anguaño, l’idioma catalán yá foi oficial nun Estatutu d’Autonomía en 1979. Mesmu añu que l’eusquera. Mientres que’l gallegu foilo nel 1981. N’Asturies inda ta por ver si se llogra dientro d'esti añu o nel 2023. Sinón perderáse una batalla más, pero siguirá la llucha cívica y pacífica pola oficialidá. Qu'aportará ensin dubia dala.
27 diputaos, ye'l númberu necesariu pa que los 3/5 de la Xunta Xeneral dean el preste a la reforma del Estatutu d’Autonomía. Dábase'l númberu, pero inda nun pautaron, por sides partidistes en cuenta de mirar pola causa común.
Cuando se dea otra vegada, surdirá un nuevu Estatutu nel que va incorporase la oficialidá nel so articuláu.
Sedrá como un ritu de pasu nel que la sociedá algame la mayoría d’edá a tolos efeutos. Superando d’esta miente la democracia incompleta que vien furrulando dende l’antiguu Estatutu de 1981.
Foi l’añu dempués de la fundación de l’Academia de la Llingua Asturiana, que finó la normativización del idioma nel añu 2000 coles Normes Ortográfiques, la Gramática y el Diccionariu normativos.
22 años dempués trátase entá d’algamar la normalización social, entamando cola igualdá llegal mesmo que’l castellanu, al traviés de la oficialidá. D’esta miente, llegalizaráse poner llendes al pilancu centenariu de la sustitución llingüística qu'amenaza la pervivencia de la llingua propia.
Nos otros territorios del dominiu llingüísticu, hai dalguna proteición en Lleón y Zamora, nel Estatutu d'Autonomía de Castiella y Lleón, mientres que ye oficial en Miranda del Douro (Portugal) dende 1999.
L’añu que seya un fechu la oficialidá, fadrá de verdá lo de la folixa de la democracia pa festexar el desaniciu de la imposición del castellán como la única llingua (oficial) del país. Una falsedá que va iguase, yá seya darréu o más sero.
Comentarios