Esti domingu los asturianos y les asturianes fuimos a les urnes y votemos mayoritariamente a partíos que lleven la oficialidá del asturianu nel programa. Tamos énte un momentu hestóricu que tenemos de ver como lo que ye, el momentu de mayor consensu alredor de la oficialidá del asturianu en tola hestoria democrática.
Cuasi’l 55% de los y les votantes votaron a formaciones que lleven de forma explícita’l sofitu a la oficialidá nel programa. Si a estos sumamos los votos de Foro Asturias, superamos el 60% del electoráu votando formaciones que defenden l’aplicación del artículu 3.2 de la Constitución española, el que define la oficialidá de les llingües propies nes comunidaes autónomes.
¿Y por qué sumar a Foro? Pues enfótome n’ello porque nel so programa fala d’esperar a un consensu social. Y polo que vimos esti domingu, esi consensu yá esiste, ye yá mayoritariu. Asina que vamos trabayar dende esta mesma selmana por siguir construyendo esti consensu, esperando que podamos cuntar con ellos tamién, pa buscar un modelu d’oficialidá que xenere alcuerdu y dea oportunidaes de futuru pal asturianu y el gallego-asturianu.
Soi mui optimista col resultáu d’esti 26M. La reivindicación de la oficialidá entamó nos años setenta del sieglu pasáu, anque tien dellos precendentes yá nos años venti y trenta del sieglu pasáu, pero hasta 2011, va menos de diez años, había nel parllamentu asturianu namás cuatro diputaos de cuarenta y cinco, de partíos que defendíen la oficialidá nel so programa.
Si vamos hasta 1990, el panomara ye entá peor, nin un solu diputáu pola oficialidá, hasta’l primeru, Xuan Xosé Sánchez Vicente, pol PAS, en 1991. Agora podemos falar de 26 diputaos y diputaes que la lleven como compromisu (los de la FSA-PSOE, Podemos ya IX-IAS) y hasta 28 que podríen sumase a esti consensu ensin contradicciones col so programa, si consiguimos que Foro dea’l pasu.
Pero nun va ser fácil, tampoco lo sedría con 27 diputaos, porque anque la mayoría de la sociedá asturiana ta a favor de la oficialidá, entá hai elementos mui poderosos que nun quieren que l’asturianu tenga futuru y que van facer tolo posible pa evitalo, como vienen faciendo, metiendo mieu a la xente, cantando lo mala que ye la oficialidá p’Asturies con falsedaes, etc.
Agora toca munchu diálogu, construcción de consensos, sumar con llealtá y ensin aspavientos, seduciendo, convenciendo, entendiendo los tiempos y les distintes formes de ver la cuestión… Nun ye momentu de cavar trincheres, nin d’engarranos, sinón que tenemos de construyir con intelixencia pontes y siguir ganando aliaos nesta causa xusta que ye yá mayoritaria, pero que si nun facemos bien les coses pue nun acabar por nun llegar a bon puertu.
Les coses nun son tan rápides o fáciles como nos prestaría pa la nuesa llingua, pero nun perdamos la perspectiva, el camín andáu ye abondo, y va ensin dulda alantre p’hacia la oficialidá.
Nós vamos siguir faciendo por sumar más sofitos a la oficialidá ente los partíos y la sociedá. Los partíos que la lleven nel programa tienen d’apostar de forma decidida por abrir una reforma estatutaria que la faiga posible. Y ehí taremos, siendo encontu a ello y controlando’l cumplimientu de los programes y la coherencia de les polítiques llingüístiques que tiene de ver reflexao que los partíos lleven la oficialidá nel programa, con más pasos alantre y con más ambición nes midíes tresversales de normalización.