Cristina Valdés: «Hai un actividá traductora mui esitosa n'Asturies»

Raúl Alonso UVIÉU

AGORA

Cristina Valdés, directora de la UABRA
Cristina Valdés, directora de la UABRA

La directora de la UABRA ve en Casu un espaciu atractivu onde averar la Universidá a los entornos rurales

27 jun 2024 . Actualizado a las 05:00 h.

La UABRA lleva más de 40 años enllenando'l branu asturianu, primero como los cursos de l'Academia y dende va yá más de 10 años embaxo'l nome actual. Na edición viniente, que va celebrase en Casu del 31 de xunetu al 11 d'agostu, son varios los cursos a los que poder apuntase, que va dende la traducción a la creación lliteraria pasando pel feminismu. Cristina Valdés ye la so directora y afondamos con ella nel llabor braniegu de la institución asturiana.

—Son yá más de 40 años colos cursos de l’Academia, agora enmarcaos na UABRA. ¿Qué balance se fai de los años caberos?

—Pienso que tou’l que fizo dalgún cursu de la UABRA daqué vez pue falar de la buenísima esperiencia personal y de formación. La UABRA foi cambiando y esperimentando anovaciones col pasu’l tiempu. D'una necesidá fonda y principal de formar a maestres y maestros d’asturianu fuimos pasando a una ufierta más cultural, ensin dexar de llau los cursos elemental y avanzáu de llingua asturiana. Quiciabes nun futuru cercanu habrá que dir faciendo otros axustes.

—El segundu añu en Casu. ¿Por qué esti espaciu pa la UABRA?

—L’añu pasáu vinimos pal conceyu Casu, con tol enfotu y cola ilusión de trayer la Universidá a un entornu rural, pequeñu, en consonancies colos programes propios d’averamientu a esta Asturies de la Universidá d’Uviéu. Ficimos de Casu sede de los cursos de branu de la universidá. Amás d'esfrutar la formación académica, tolos que participen nos cursos de la UABRA viven la esperiencia nun llugar atractivu, qu'al empar ufierta patrimoniu hestóricu, etnográficu y cultural que non siempre ye bien conocíu.

—Ye’l primer añu que s’incluye un cursu sobre feminismu. ¿Cómo surde esta iniciativa?

—Esti ye un cursu perinteresante que se preparó pa la edición de los cursos que coincidió col andanciu y esti añu decidimos recuperalu. Faise un averamientu a conceptos básicos de la teoría feminista y una síntesis histórica al desarrollu del feminismu n’Asturies. Plantegamos un análisis críticu del papel de les muyeres en dellos sectores de la sociedá asturiana y de les polítiques d’igualdá nel contestu asturianu. Tamién va facese una valoración de l’aportación de les muyeres a la creación artística n’Asturies. Paezme que ye un cursu necesariu con munches ponentes de diverses xeneraciones, qu’enriquez muncho la vision del cursu.

—Aprovecháis tamién el espaciu nel que va desenvolvese la UABRA pa usar el territoriu como recursu didácticu. ¿Cuál ye l’oxetivu d’esti cursu?

—La riqueza natural del conceyu Casu, enmarcáu nel Parque Natural de Redes y Reserva de la Biosfera, xunto con Sobrescobiu dende 2001, permítenos tamién facer un cursu sobre'l mediu natural como recursu didácticu aprovechando la naturaleza de Casu. Esti cursu, como'l del añu pasáu sobre patrimoniu oral, céntrase na formación de maestres y maestros y profesoráu diversu al rodiu del territoriu, usando los alredores de la capital del conceyu como exemplu de toles actividaes y salides de campu.

—El cursu de traducción ye yá un clásicu na UABRA. ¿Hai un momentu de ésitu de traducciones al asturianu anguaño?

—Sí, ye un cursu estratéxicu pa nos, precisamente pola actividá traductora tan esitosa y sobre too poles traducciones de calidá que se tán faciendo. Pero falta la reflexón sobre’l papel de la traducción en contestos como l’asturianu y eso facémoslo nel cursu. Y ufiertamos un averamientu y práctica sobre distintes modalidaes de testos.

—A lo último, la creación lliteraria tamién va tener el so espaciu. ¿Ye una manera d’afalar a la sociedá a escribir?

—Un cursu de creación lliteraria yera una demanda dende va tiempu, dempués d'organizar ún va años. Esti cursu tien como oxetivos averase a la escritura lliteraria n’asturianu (poesía, narrativa y teatru), analizar ya interpretar testos lliterarios n’asturianu, averase a la escritura de reseñes lliteraries n’asturianu y averase a la obra d’una autora asturiana. Nesti casu temenos la suerte de cuntar con una de les narradores meyores y más conocíes, como ye Berta Piñán. Sobre too ye un cursu de calter prácticu. N’Asturies escríbese muncho y bien y la UABRA quier dar una oportunidá a quien tenga l’interés y la motivación pa ello.