Estes asignatures cursenles más de 22.000 estudiantes entre Primaria, ESO y Bachilleratu
07 oct 2021 . Actualizado a las 17:30 h.La Comisión d'Educación y FP del Congresu aprobó esti miércoles, colos votos a favor de tolos grupos menos PP y Vox, una proposición non de llei del Grupu Parllamentariu Confederal d'Unidas Podemos-En Comú Podem-Galicia en común, pola que s'encamienta al Gobiernu a reconocer y crear la Especialidá Docente del Profesoráu de Llingua Asturiana y Lliteratura.
Según esponen los moraos na iniciativa, nestos momentos, los neños de Primaria estudien l'asturianu (o'l gallego-asturianu na so zona d'influencia) de forma voluntaria nos centros escolares sosteníos con fondos públicos; esto ye, l'alumnáu pue escoyer ente l'asignatura de llingua asturiana o una alternativa (nesti casu cultura asturiana).
Per otru llau, nes etapes de Secundaria y Bachilleratu namás ye posible estudiala de forma optativa nos institutos: l'asturianu o, nel so casu, el gallego-asturianu, compiten con otres opciones que s'ufierten y ente les que l'alumnáu namás pue escoyer una.
En Primaria, les asignatures de Llingua Asturiana y Lliteratura y de Gallego-Asturianu ufiertáronse nel cursu 2020-2021 nun total de 227 colexos d'enseñanza pública (98,7%) y en 42 centros de la rede concertada (84%), lo que se traduz nun númberu total de 17.464 estudiantes que les cursen. N'ESO y Bachilleratu ufiertóse la llingua asturiana o'l gallego-asturianu nun total de 79 centros públicos (92,9%) y 25 privaos (49%), con una cifra total de 4.539 alumnos.
En cuanto al profesoráu, en total esti cursu foron 278 los profesores d'asturianu y gallego-asturianu que tuvieron nel aula ensin tener reconocida la especialidá de l'asignatura qu'imparten. Esto traduzse, según Unidas Podemos, «na práctica total interinidá del profesoráu y na alta proporción de places a media xornada: hasta un 71% de les 278», calificando la situación de «precariedá».
Como recuerden, pa poder ser docente de llingua asturiana na actualidá, les persones cualificaes han de dase d'alta nel Rexistru Xeneral de Capacitación en bable/asturianu y en gallego-asturianu, que ye un catálogu nel que s'inscribe al profesoráu que, d'alcuerdu a les condiciones y requisitos regulaos, pide voluntariamente y con calter gratuitu la so incorporación al mesmu.
Demanda d'hai años
La demanda de reconocencia y creación de la Especialidá Docente del Profesoráu de Llingua Asturiana y Lliteratura al Ministeriu d'Educación pola sociedá asturiana en xeneral y, sobremanera, por distintes instituciones como la Xunta Xeneral del Principáu d'Asturies y la Conseyería d'Educación del Principáu vien siendo una constante dende l'añu 2005.
N'ochobre de 2014 y xineru de 2015 repitióse'l pidimientu presentando propuestes de cambiu al Proyectu de Real Decretu d'Especialidaes. El 3 de febreru de 2015, el Conseyu Escolar del Estáu emitió un dictame solicitando la reconocencia de la Especialidá Docente del Profesoráu de Llingua Asturiana y Lliteratura, y el 23 d'avientu del mesmu añu, en xunta celebrada nel Ministeriu, formóse un grupu de trabayu p'atopar la vía pa dar respuesta a esta solicitú.
En payares de 2016, el conseyeru d'Educación y Ciencia del Principáu d'Asturies solicitó retomar negociaciones pa la reconocencia y creación de la Especialidá Docente del Profesoráu de Llingua Asturiana y Lliteratura.
Los Servicios Xurídicos del Principáu d'Asturies constataron que nun tien capacidá llegal nin títulu habilitante pa dictar el Decretu de la Especialidá Docente del Profesoráu de Llingua Asturiana y Lliteratura, polo que la única vía posible pa creación de la Especialidá pasaría pel cambiu de los Reales Decretos d'Especialidá.
La Universidá d'Uviéu ye la institución que, dende hai décades, encargóse de poner en marcha les titulaciones necesaries rellacionaes cola formación del profesoráu pa impartir l'asignatura de llingua asturiana nel sistema d'enseñanza nel Principáu d'Asturies, con normalidá plena y nes mesmes condiciones llegales y académiques que tienen el restu de materies.
Destaquen el grau en Maestru n'Educación Primaria con mención en Llingua Asturiana, la especialización d'asturianu dientro de los graos n'Estudios Clásicos y Románicos, n'Estudios Ingleses, en Llingua Española y les sos Lliteratures y en Llingües Modernes que garanticen l'accesu al Máster en Formación del Profesoráu d'Educación Secundaria Obligatoria, Bachilleratu y Formación Profesional na especialidá d'Asturianu y, p'acabar, el Máster Universitariu en Formación del Profesoráu d'Educación Secundaria Obligatoria, Bachilleratu y Formación Profesional na especialidá d'asturianu.
«Llinguaxes inventaos»
Dende Vox refugaron esta iniciativa, al considerar que la esquierda fala «tramposamente» del asturianu, cuando en realidá trátase d'una «variedá de bables», según dixo el diputáu Joaquín Robles. Amás, al so xuiciu, esta propuesta «xustificaría esi absurdu de la pluralidá de la nación en función de supuestes identidaes nacionales creaes artificialmente al traviés de llinguaxes inventaos». Amás, señala que namás un 11% de los asturianos tán a favor de la oficialidá del «mal llamáu asturianu», y trataríase d'una «asignatura maría».
Tamién dende'l PP, la diputada Paloma Gázquez, reprochó a la esquierda que nos años que tuvo gobernando n'Asturies nun protexó l'asturianu, cuando «la vez que gobernó'l PP protexó'l 'bable' al traviés d'una llei». Coles mesmes, en llinia coles afirmaciones del diputáu de Vox, Gázquez destacó que «el bable nun ye uniforme en tol territoriu» y que'l 90% de los asturianos refuga la oficialidá porque «nun se fala na cai, nenyures» y por eso, la iniciativa d'Unidas Podemos «tendría sentíu si hubiera demanda». «Pero ye que baxa cada añu», alvierte.
Otra manera, Inés Sabanés, de Más País-Equo, mostróse a favor, porque considera «fundamental» que se fomente «la riqueza de la llingua y el respetu», mentes que Roberto García, del PSOE, en referencia al diputáu de Vox, afirmó que «lo que ye llingua o nun se da por criterios científicos». «Tamos falando de dar estabilidá a un profesoráu que podría opositar por llingua asturiana y gallego-asturianu, tamos énte una llingua propia», defendió.
Y dende Unidas Podemos, Sofía Castañón defendió la iniciativa al considerar que crear una especialidá docente en Llingua Asturiana permitiría acabar cola «precariedá» de profesores que lleven «años» trabayando pa tresmitir esti idioma a les xeneraciones nueves, informa Europa Press.
