El cambéu climáticu n'Asturies

Esti cambéu ye un fechu global nel que'l nuesu país ta inxertáu. D'un clima atlánticu pasaremos a otru mediterráneu pola xuba les temperatures. Flora y fauna tradicionales van camín del desaniciu pa ser sustituyíes por otres suriegues. Impónse camudar de cultura per aciu la educación. Porque l'aumentu d'un grau nel planeta dábase n'escales xeolóxiques y agora yá asocede en décades pol efeutu antrópicu.

Yá nel estudiu d'Anadón y González-Taboada (2013) espublizáu na revista Ciencies. Cartafueyos Asturianos de Ciencia y Teunoloxía 3, (agora asoleyóse'l númberu 10) amuésase a les clares per onde va´l futuru clima del país. D'esta mena detectóse un xorrecimientu de les especies mediterránees xunto un desplazamientu na altitú de los hábitats de les especies. Tamién camudamientos como la baxada de densidá nel gallu montés, l'alteración nos ciclos biolóxicos de los salmones y na alimentación del osu. Amás d'un incrementu nel númberu de quemes, la xuba constante del nivel de la mar ente otres coses.

Nel mesmu artículu, no cincante a los impautos venceyaos al cambéu climáticu predizse una mayor colonización d'especies d'aniciu mediterráneu, llimitación xeográfica de les plantes de monte, mengua del hábitat de les fayes, carbayos y xardones . Asina como'l desaniciu d'osos, gallos de monte y frangüesos, la merma de la fastera potencial de guardafontes, llobu y mustadiella.

Tamién hai camudamientu nes especies de la mar, tanto pexes como ocles y microfauna. L'amenorgamientu del calce d'agua nos ríos ye patente. Igual que na baxada de la pluviosidá y la mayor amplitú de la seca. Apaecen mosques y mosquitos d'otres fasteres, que puen tresmitir malures nueves. Too ello a comuña de les foles de calor y les alerxes políniques.

Los modelos climáticos prevén un espardimientu del branu col acurtiamientu de la primavera y la seronda y el xorrecimientu la so temperatura n'Europa y n'Asturies. Con un desplazamientu del sur al norte per tol continente polos gases d'efeutu ivernaderu. Ye un fechu irreversible, probáu científicamente, anque teamos a tiempu entá de retrasar y amenorgar la so magnitú. Un cambéu de mentalidá ye urxente. Que la xente nun creya que n'Asturies llueve siempres o que ye'l paraísu natural del turista.